Domenicos Theotocopulos 1541-1614

Domenicos Theotocopulos 1541-1614

Pojawił się w Hiszpanii w latach 1575-6, pochodził z Krety, więc nazywano go El Greco. Grek niebawem stał się jednym z głównych artystów hiszpańskiego dworu Króla Filipa II. Tworzył w okresie Kontrreformacji a jego manierystyczne obrazy są wyrazem żarliwości Wiary, wizyjności i mistycyzmu, jakim ogarnięta była Hiszpania końca XVI wieku. Pozostawił po sobie ogromną ilość płócien wiszących do dzisiaj w hiszpańskich kościołach i w światowych muzeach, obrazów w odcieniach popiołu i złota, nasiąkniętych przedziwną melancholią, pokazujących postacie nienaturalnie wydłużone, otoczone blaskiem tajemniczego światła. Malował tak jak nie malował wtedy nikt i jak nie potrafił malować nikt potem. Umiał uwolnić się od wpływu malarstwa włoskiego. Wywodząc się ze szkoły Tycjana i Tintoretta, stworzył sztukę na wskroś oryginalną, taką jaką poznajemy dopiero w XX wieku. Nie przestrzegał ustalonych kanonów, zarzucił schematyczność i miałkość, by dać w swoich obrazach siebie, swoją gwałtowność egzaltację i swój mistycyzm. Był inny, toteż zaczęto go postrzegać jako niezrównoważonego wizjonera, chorego na astygmatyzm, obłąkanego. Jego malarstwo z czasem zaczęło niepokoić i wprowadzać w zakłopotanie. Urok sztuki El Greco odkryto dopiero w XX wieku. Sztuka musiała więc zakręcić wielkie koło, trzeba było 400 lat, by te niegdyś karykaturalne obrazy chowane w magazynach zawieszano na honorowych miejscach. Okrzyknięto El Greco obok Picasso i Velasqueza symbolem duszy hiszpańskiej i hiszpańskiego malarstwa. Już nie budził konsternacji a jego malarska siła wyrazu stała się natchnieniem dla wielu. Obraz ekstaza Św. Franciszka z 1578 roku pędzla El Greco po przypadkowym znalezieniu na plebanii w Kosowie Lackim, został przewieziony do Kurii Diecezjalnej siedleckiej. Po ekspertyzie konserwatorskiej, potwierdzającej jego autentyczność, nie był udostępniany publicznie, przez ponad 40 lat.  Oryginalna sygnatura El Greco – są duże jej wykruszenia, ale jest na tyle czytelna, że z całą pewnością można stwierdzić jej autentyzm, potwierdzony wynikiem analizy spektograficznej. Pismo greckie pisane minuskułą, typowe jakim ten malarz podpisywał się w okresie wczesnym swej twórczości tekst z dokumentacji konserwatorskiej wykonanej w 1974 roku przez Panie: Zofię Blizińską i Marię Orthwein, pod kierunkiem prof. Bohdana Marconiego.

 

 
Bank PKO B.P.
KRP Podlasie
Echo katolickie